A A A

Megapiksele to nie wszystko

PC Format 3/2008
Jednym z komponentów cyfrowych aparatów fotograficznych, decydującym o jakości zdjęcia, jest matryca. Producenci kompaktów rywalizują liczbą pikseli na matrycy i przekonują, że im jest ich więcej, tym lepsze zdjęcia otrzymamy. W praktyce dodawanie megapikseli bez zwiększania wielkości matrycy może tę jakość pogorszyć.

SuperCCD – więcej pikseli na zdjęciu niż na matrycy

SuperCCD to matryca opracowana przez Fujifilm, konstruowana z komórek światłoczułych w kształcie wielokątów, ułożonych jak w plastrze miodu. Kolor piksela na zdjęciu jest wyznaczany tak jak w matrycach z filtrem Bayera, ale ze względu na specyficzny kształt komórki rejestrowane przez nią informacje pozwalają wygenerować zawartość więcej niż jednego piksela (który ma kształt prostokąta). W efekcie zdjęcie wykonane aparatem z matrycą SuperCCD może zawierać więcej pikseli niż wynosi liczba komórek światłoczułych matrycy.

Piksele a wielkość zdjęcia

Producenci sprzętu fotograficznego jako najistotniejszą informację podają liczbę pikseli matrycy. Jeśli myślisz, że za pomocą kompaktu z matrycą 7 Mpix (7 megapikseli) wykonasz znacznie lepsze zdjęcia niż cyfrówką 3 Mpix, możesz się rozczarować.

W codziennej praktyce przeciętnemu użytkownikowi, który wykonane zdjęcia ogląda na monitorze komputera lub telewizora albo drukuje w formacie do 10x15 cm, wystarczy cyfrówka z matrycą składającą się z 2–3 milionów pikseli. Obraz najwyższej jakości o rozdzielczości 300 dpi, formatu 10x15 cm zawiera 2,1 mln pikseli. Jeżeli wykonałeś zdjęcie wysokiej jakości nawet cyfrówką 2 Mpix, możesz je w prosty sposób interpolować (potocznie – rozdmuchać) i uzyskać poprawne odbitki o wielkości 13x18 cm lub większe. Odbitki w formacie 30x40 cm wywołane w profesjonalnym laboratorium z odpowiednio przygotowanych, ostrych 4-megapikselowych plików są porównywalne z uzyskanymi z negatywów małoobrazkowych.

O co więc w wyścigu na megapiksele chodzi? Głównie o to, że postęp technologiczny umożliwia wykonywanie coraz mniejszych elementów światłoczułych (pikseli) w mniejszych matrycach (koszt produkcji matryc bardziej zależy od ich fizycznych wymiarów niż liczby pikseli). Niestety, im mniejszy piksel, tym mniej światła na niego pada, a efektem jest mniejsza czułość i większe szumy. Matryce takie wymagają lepszych procesorów obrazu, lepszych algorytmów usuwania szumów, bo bez nich obraz mógłby okazać się gorszy od uzyskiwanego ze starszych, większych matryc z mniejszą liczbą pikseli.

Słownik: trudne terminy

defragmentacja
operacja układająca pliki na dysku komputera tak, aby system miał do nich szybszy dostęp, najczęściej polega na układaniu po kolei bloków jednego pliku; zwiększa wydajność systemu; trwa od kilku minut do wielu godzin

kryptogram
rodzaj zaszyfrowanego, np. dla zachowania poufności, znaku lub pisma, którego znaczenie i treść zrozumiałe są tylko dla osób mających klucz – ciąg danych służących do zamiany tekstu jawnego w kryptogram

prążek dyfrakcyjny
obraz powstający w wyniku dyfrakcji światła, czyli zmiany kierunku rozchodzenia się fali świetlnej, na krawędziach przeszkód lub w ich pobliżu; odległość między prążkami zależy od długości fali

interferencja
zjawisko oddziaływania (nakładania) fal elektromagnetycznych prowadzące do zmiany ich amplitudy – wzmocnienia lub wygaszenia odziaływujących fal; powszechnie wykorzystywane np. w telekomunikacji

Blu-ray
format zapisu optycznego danych, konkurent HD DVD, również wykorzystuje wiązkę niebieskiego lasera do odczytu i zapisu danych, ale potrafi je gęściej upakować; płytki Blu-ray mają pojemność od 25 do 100 GB

aberracje chromatyczne
na zdjęciu objawiają się kolorowymi obwódkami na kontrastowych krawędziach, np. brzegach budynków na tle nieba, liściach na wierzchołkach drzew; wynikają z wad optycznych obiektywu.

Optyka nie nadąża

Wzrost liczby megapikseli w matrycy nie idzie w parze z postępem w dziedzinie optyki. W produkcji obiektywów od lat niewiele się zmieniło i obecnie są one „wąskim gardłem” w procesie tworzenia obrazu w kompaktowych cyfrówkach. Co z tego, że aparat wyposaża się w matrycę np. 12 Mpix, skoro obiektyw jest prawie taki sam jak w cyfrówce sprzed kilku lat z wymiarowo większą matrycą 4 Mpix? W skrajnym przypadku aparat z matrycą 4 Mpix o wielkości 1/1,8" (przekątna 8,83 mm) może rejestrować więcej szczegółów niż cyfrówka z matrycą 12 Mpix o wielkości 1/2,5 (przekątna 7,18 mm).

12 megapikseli pasuje bardziej do matryc APS-C (z lustrzanek z wymienną optyką), których powierzchnia jest blisko 14 razy większa od matryc 1/2,5", stosowanych w popularnych kompaktach. Ale nawet w lustrzankach APS-C 12 Mpix znaczący wzrost szczegółowości obrazu w porównaniu z matrycami APS-C 6 Mpix zauważymy tylko, używając optyki najwyższej jakości. Z podstawowymi obiektywami tzw. kitowymi różnica może być trudna do uchwycenia.

Chyba najbardziej miarodajnym parametrem określającym możliwości aparatu jest lph (line per high). Jest to liczba linii, jaką można odczytać z testowego zdjęcia, odzwierciedlająca rzeczywistą rozdzielczość układu matryca–obiektyw dla pełnej wysokości kadru. Im większe lph, tym lepiej. Okazuje się, że lph nie zawsze jest lepsze dla matryc o większej liczbie megapikseli.

Z praktyki

Jakość obrazu uzyskana z matrycy FF (Full Frame 36x24 mm) wykorzystanej w cyfrowej przystawce Phase One do aparatów średnioformatowych (już od kilku lat nieprodukowanej) jest porównywalna z jakością uzyskiwaną z najlepszych matryc APS-C 12 Mpix.

Jakość obrazu z matrycy 1/2,5" 12 Mpix jest gorsza od jakości uzyskanej z matrycy APS-C 3,7 Mpix (6 Mpix interpolowane) z małoobrazkowego Fuji S1pro (to również już muzeum fotografii cyfrowej).


Ocena:
Oceń:
Komentarze (0)

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy. Komentarze wyświetlane są od najnowszych.
Najnowsze aktualności


Nie zapomnij o haśle!
21 czerwca 2022
Choć mogą się wydawać mało nowoczesne, hasła to nadal nie tylko jeden z najpopularniejszych sposobów zabezpieczania swoich kont, ale także...


Artykuły z wydań

  • 2024
  • 2023
  • 2022
  • 2021
  • 2020
  • 2019
  • 2018
  • 2017
  • 2016
  • 2015
  • 2014
  • 2013
  • 2012
  • 2011
  • 2010
  • 2009
  • 2008
  • 2007
Zawartość aktualnego numeru

aktualny numer powiększ okładkę Wybrane artykuły z PC Format 1/2022
Przejdź do innych artykułów
płyta powiększ płytę
Załóż konto
Co daje konto w serwisie pcformat.pl?

Po założeniu konta otrzymujesz możliwość oceniania materiałów, uczestnictwa w życiu forum oraz komentowania artykułów i aktualności przy użyciu indywidualnego identyfikatora.

Załóż konto