Znów coś knują

Projekt Clean IT, który rozpoczął działalność wiosną 2011 roku, był próbą oddolnego podejścia do problemu przeciwdziałania aktywności terrorystów w internecie. Zamiast zrzucać pełną odpowiedzialność na państwo i jego prawno-policyjne instrumenty, projekt postulował samoorganizację branży informatycznej. Założono powołanie grupy roboczej złożonej z przedstawicieli firm internetowych, która przy wsparciu administracji opracuje zasady i najlepsze sposoby postępowania z zagrożeniem terrorystycznym. Zasady, po opublikowaniu, miały stać się podstawą do opracowania przez firmy internetowe własnych zasad postępowania z zagrożeniem terrorystycznym w sieci. Co ważne, wszystkie regulacje miały być wdrażane oddolnie przez przedsiębiorstwa, na przykład przez wcielanie w życie idei proponowanych przez Clean IT w regulaminach usług internetowych czy innych dokumentach określających zasady korzystania z usług (ang. terms of service).

Opinia publiczna zapewne nie dowiedziałaby się wcale o istnieniu grupy Clean IT, gdyby nie poufny, wstępny projekt przygotowywanych rekomendacji http://pcformat.pl/u/438, który wyciekł do sieci. Wiele postulatów, które znalazły się w treści tego dokumentu, budzi niepokój obrońców wolności i prywatności w internecie.

W myśl zapisów dokumentu, podstawą przeciwdziałania terroryzmowi ma być kontrola treści umieszczanych w internecie przez użytkowników. Rzeczy sklasyfikowane przez usługodawcę jako terrorystyczne mają być usuwane bez „nadmiernie pracochłonnych procedur prawnych i powiadomień”, a ich ponownemu pojawieniu się ma zapobiegać filtrowanie na etapie przesyłania do internetu. Treści będą mogły być blokowane także bez kasowania, np. przez usuwanie domeny. W celu wykrycia wywrotowych treści serwisy internetowe będą mogły być kontrolowane przez bliżej nieokreśloną policję. Dostarczanie linków do domniemanych treści terrorystycznych ma być traktowane tak samo, jak ich zamieszczanie.

Oprócz filtrowania dokument postuluje wprowadzenie ogólnoeuropejskiego przycisku, za którego pomocą użytkownicy będą mogli zgłaszać terrorystyczne treści. Miałby się on znaleźć nie tylko na stronach internetowych, jak np. przycisk „Lubię to!”, ale także w interfejsie przeglądarki. Aby zapewnić wysoką jakość „donosów”, Clean IT postuluje pociąganie do odpowiedzialności użytkowników, którzy oflagują legalną treść.

Kolejnym środkiem ma być wykluczenie anonimowości. Konta w serwisach społecznościowych mają być zakładane tylko pod prawdziwymi nazwiskami użytkowników. Jeden z postulatów wspomina także o wymuszaniu dostarczania prawdziwych fotografii użytkowników. Ich adresy IP mają być przechowywane na wypadek, gdyby trzeba było ich ścigać za terroryzm.

Jaka ma być zachęta do wcielania w życie wymienionych zasad? Clean IT postuluje, by firmy energicznie angażujące się we wdrażanie opisanych regulacji miały pierwszeństwo w organizowanych przetargach na rządowe kontrakty (sic!).

Przedstawiciele organizacji European Digital Rights, którzy nagłośnili sprawę, podkreślają, że wejście w życie tych postulatów oznaczałoby podważenie fundamentalnych praw europejskiej demokracji i rządów prawa, bo cały proces cenzury odbywałby się poza kontrolą sądów i demokratycznych instytucji.

Przedstawiciele Clean IT, zaskoczeni publikacją dokumentu, bronią się, że jest to zapis wstępnej burzy mózgów, a nie końcowy efekt pracy, który ma być opublikowany dopiero wiosną przyszłego roku.